Koning Winter in de Hoge Venen
Ik hou van sneeuw, heel veel sneeuw. Warm ingepakt de kou trotseren, en zien hoe de wereld lichter, overzichtelijker en dus rustiger wordt.
Inmiddels was het 6 jaar geleden dat ik de workshop Winterlandschap olv Peter Lambrichs had gevolgd. Die was toen enorm goed bevallen, met destijds een sneeuwlaag van, even een schatting, zo’n 40 cm sneeuw. En toen, na afloop, was voor mij al duidelijk dat ik hem nog eens wilde volgen.
Om diverse redenen heeft het uiteindelijk 6 jaar geduurd eer ik weer terug kon keren naar de Hoge Venen. Het weer was dit jaar opnieuw super gunstig, met een sneeuwlaag van 20 – 25 cm en een temperatuurtje van zo’n -3 / -4 graden.
Zoals altijd genoot ik al op voorhand van alle voorbereidingen en dacht ik na over wat ik graag wilde fotograferen. Ik had ‘sneeuwbollen’ op mijn lijstje staan: Werken met een flitser om de dichtbij zijnde sneeuwvlokken uit te lichten tot mooie magische bollen in een ritmisch sneeuwsparrenbos op de achtergrond. Maar dan moest het en sneeuwen, en moesten die vlokken ook wel een bepaalde omvang hebben om het te doen slagen. De dagen vooraf zocht ik allerlei informatie op hoe zo’n beeld te maken, en bestudeerde de werking van mijn flitser. De weerapp werd nauwlettend in de gaten gehouden en het zag er veelbelovend uit.
Dik ingepakt met diverse kledinglagen en warmtepacks gingen we van start. Een leuke gemêleerde groep internationale enthousiastelingen (Belgisch, Duits en Nederlands), met een gepassioneerde workshopleider startten we op een breed pad met aan weerszijden een groot sparrenbos: mooie ritmische stammen, deels bedekt met sneeuw, met soms een spelbreker in de vorm van een omgevallen boom of een door de mens gemaakte hut.
Mijn eerste oog viel op een lagenspel van fijne begroeiing, sneeuwtoppen van de sparren en de lichte lucht. Ik liep door om de sfeer verder te proeven, maar dit eerste beeld bleef ‘hangen’, waarna ik besloot terug te keren en er een foto van te maken. (Wil je de foto graag groter zien? Een extra klik en je verzoek wordt beloond!)
Laagjes
Niet alleen de lagen, maar ook de (pastel) kleuren trokken mij aan. Het duurde even eer ik de balans ‘voelde’ en daarop de compositie kon maken. Ik was blij met de lichte lucht, die gelukkig niet blauw bleek te zijn. Dat zou namelijk totaal niet passen in dit beeld.
Na deze lagenfoto wilde ik toch opnieuw het accent leggen op het ritmische van de stammen, met zeker ook de ‘spelbreker’. Ik hou van afwijkertjes, lefgozers die het aandurven om het net ietsjes anders te doen.
Met gestrekte been
In portretstand kwam deze foto het beste tot zijn recht,de blik werd op deze manier nog meer direct naar de omgevallen boom getrokken. Ik probeerde de stammen zo veel mogelijk los van elkaar te plaatsen. Het was schuif- en millimeterwerk.
De gehoopte sneeuw kwam, maar niet in die hoeveelheid en grootte die ik nodig had voor de sprookjesachtige bollen. Dat was jammer. Wat flitspogingen werden ingezet, maar al snel weer gestaakt. Tevergeefse moeite.
Het mooie van dit sparrenbos is dat er achter het bos een open ruimte is, waarachter opnieuw een bosperceel ligt. Die open ruimte gaf op dat moment een mooie lichtinval en in combinatie met het achterliggende bos wat extra diepte in het beeld. En als daar dan ook nog een menselijk element in verwerkt is, is dat een extra feestje.
Ook hier millimeterwerk om ‘de hut’ precies tussen de boomstammen te positioneren
Ik had deze hut 6 jaar geleden ook al gezien, maar op een of andere manier niet vastgelegd. De omstandigheden destijds waren gunstiger ten opzichte van nu, vooral in de voorgrond. Daar bevond zich nu een enorm rommelige laag, die minder fors bedekt was met sneeuw. Deze laag moest vooral uit beeld blijven, maar dat betekende ook dat ik meer moest inzoomen. Dat maakte het wel lastiger. Want soms komt een landschapselement juist beter tot zijn recht als het niet heel erg prominent in beeld is. De context waarin het zich bevindt is namelijk net zo essentieel.
We verlieten het bosgedeelte en gingen naar het Brackvenn, een actief open hoogveengebied, doorkruist met een vlonder pad waar je vooral niet van af moest stappen. Gelukkig was het pad nog vrij goed zichtbaar, in tegenstelling tot 6 jaar geleden, toen onze statieven ook dienst deden als prikstok. Dit gebied bood veel mogelijkheden tot intiemere, minimalistische landschappen. Inmiddels begon ook de mist op te trekken, wat eigenlijk nog gunstiger was om dergelijke landschappen te creëren.
Ik startte dit keer met een detailfoto. De veenmosbulten waren volledig ondergesneeuwd, waardoor er prachtige glooiingen ontstonden, perfect voor een detail of intieme landschapsfoto. Je denkt dat sneeuw wit moet zijn, maar een blik op een dergelijk detail laat een prachtige kleurschakering zien, onder andere door de lichtinval.
Sneeuwheuvels. Het licht viel precies op het kleine, half verscholen heuveltje
Het viel nog niet mee om deze vast te leggen. Ik kwam bijna wat centimeters te kort in hoogte. Gelukkig heb ik lange tenen.
©Peter Lambrichs
Het landschap was, zoals je vooral ziet in het werkportret, sprookjesachtig! Magisch gewoon! Langs beide kanten van het vlonder pad stonden vaak hoge struiken waarin ‘lappen’ sneeuw bleven hangen tussen de kale takken. Het leken wel wensboompjes.
Een ‘wens-struik’ van sneeuw
We vervolgden het pad. Soms met ingehouden buik, om een tegemoetkomende bezoeker de ruimte te geven om te passeren. Nadeel was wel dat ook regelmatig het statief aan de kant moest, en de ‘foto-opbouw’ weer even opnieuw moest.
Na verloop van tijd doemde plotsklaps in de mist een karakteristieke den op, te midden van, in dit geval toch wat kalere struiken.
De harde takjes van de struiken in contrast met de in mist gehulde den. Alsof de gordijnen op het podium open geschoven worden en de artiest wacht op het moment van opkomst
En vervolgens kon ik opnieuw spelen met het lijnenspel in de sneeuw.
Niets is ook iets
Op sommige plekken in het ven zag je nog wat open water, omringd door een gevarieerdheid aan struiken en boompjes. De mist zorgde voor de vervaging en dus mede voor de dieptewerking.
Een vrij ‘klassiek’ landschap
Op een of andere manier vond ik in dit landschap meer details dan bij het sparrenbos. Mijn brein aldaar was zo getraind op ‘groots kijken’, dat het heel moeilijk was om de focus anders te leggen. Hier lukte dat beter, waarschijnlijk doordat het landschap ook al rustiger was.
In het open veld kwamen vaak stengels van het veenmosbollen uit de sneeuw. Dit gaf soms een heel fraai grafisch beeld.
Drie
En nog steeds geen grote vlokken sneeuw. De ‘bollen’ kon ik voor deze shoot wel vergeten. De flitser bleef in de tas.
Maar stilaan trok het gebied nog meer dicht met mist. Het fotograferen werd wel lastiger, vooral als het ging om scherpstellen van landschappen. Zonder statief zou dit een nog grotere klus zijn.
Family
En stilaan veranderde ook steeds meer het licht zo later op de dag.
Een laatste beeld wat duidelijk meer donker is ten opzichte van de andere beelden.
Een veel grijzere lucht, meer mist, met als resultaat een hele zachte, grafische weergave van het landschap
Het was een fantastische workshop! Altijd leuk om met Peter op stap te gaan. Het langzaam opbouwen in het veld van het beeld dat je voor ogen hebt is ontzettend leerzaam. Stap voor stap zie je het ontstaan. En Peter coacht daarbij heel zorgvuldig, zoals een goede workshopleider betaamt.
Eenmaal thuis bleef de fototas een dagje dicht en bezocht het verschillende ruimtes met verschillende temperaturen, om te acclimatiseren. Daarna begon de volgende klus: Het selecteren en het bewerken van de foto’s.
Ik koos er voor om dit keer niet om te zetten naar zwart-wit. Alleen de witbalans werd wel bijgesteld tot 5500 k om de ergste blauwe zweem te neutraliseren. Die zweem die nog een beetje overbleef vond ik wel passend. Bewerken van sneeuw- en mistfoto’s vind ik over het algemeen wel lastig, vooral wat betreft het behouden van de softe sfeer. Ik moet dan doorgaans mijn vaste stijl wat loslaten.
Alles bij elkaar was dit giga genieten! Zowel de voorbereiding, als de dag zelf, als ook de finishing touch achter de computer!
In de stijl van Sara Moon
Sara Moon, in eerste instantie zei de naam mij niks, maar eenmaal een afbeelding bekeken, kreeg ik het ‘och ja, natuurlijk!’-effect.
In de voor mij gevormde jaren 80 zag je vaak posters, mokken, stoffen tassen, borduurwerkjes, al dan niet ingelijst, etc. van, toch vaak vrouwen die door Sara Moon zijn geportretteerd.
Zie hier een overzicht van het hele oeuvre:
Wie is Sara Moon nu eigenlijk?
De naam leid je min of meer om te tuin. De maker van al die kunst betreft namelijk een Iraanse man, Bijan Djamalzadeh (1939), die werkte onder het pseudoniem Sara Moon. Hier werd voor gekozen omdat deze naam wat ‘gemakkelijker in de mond lag’, dan zijn eigen naam en dit de commerciële doeleinden die destijds gemoeid waren met zijn kunst ten goede kwam.
Djamalzadeh vertrok naar Duitsland voor een studie medicijnen, maar al snel koos hij voor een kunstzinnige richting. Het creatieve zat wel in zijn dna, zijn voorouders waren vrij artistiek. In 1968 studeerde hij af als textielontwerper. Ondertussen trouwde hij zijn Duitse echtgenote.
Na zijn studie ging hij terug naar Iran, om daar te werken in de textielindustrie, les te geven in zijn eigen studio en in zijn eigen galerie tentoonstellingen te houden. Echter, heimwee bracht hem in 1974 terug naar Duitsland. Hij poogde een baan te vinden als industrieel textielontwerper, maar dat lukte hem niet.
Hij besloot zich meer te focussen op daar waar hij vandaan kwam: Schilderen en schetsen. In die tijd schilderde hij 16 portretten van vrouwen.
Hij kreeg contact met een uitgever, Red Baron Publishing, die grote plannen met hem had: Zijn werken zouden groots, over de hele wereld, gedistribueerd worden, in galerijen, posterwinkels, etc. Toen werd ook zijn pseudoniem bedacht. Drie jaar lang werkte hij voor RB Publishing. In die tijd schilderde hij naast voornamelijk jonge vrouwen, dierenportretten en bouquets. De ‘Sara Moon’s’ werden enorm populair, commercieel ging het hem voor de wind. Maar Djamalzadeh kreeg een conflict met de uitgever en uiteindelijk gingen ze beiden hun eigen weg. Red Baron Publishing claimde echter de naam ‘Sara Moon’, zocht een andere schilder, Christian, die de lijn doorzette. Er kwam een juridisch gevecht rondom de rechten van de Sara Moons, en uiteindelijk won Djamalzadeh de alles bepalende rechtszaak. Ondertussen besloot hij in zee te gaan met een andere, Nederlandse, uitgever, Verkerke, onder hetzelfde pseudoniem. Van 1980 tot 1982 werden daardoor Sara Moons geproduceerd door 2 kunstenaars. In 1982 kreeg Red Baron Publishing te maken met een grote brand, en zij besloten volledig te stoppen als bedrijf. Een aantal van zijn werken raakte verloren, een aantal beschadigd.
Mede door al deze gebeurtenissen kreeg Djamalzadeh steeds meer genoeg van de commercie en de giga druk die daarmee gepaard ging en hij besloot om zich volledig terug te trekken uit het openbare leven. Hij maakte wel nog werk, maar dit werd niet geëxploiteerd. Bijna 15 jaar bleef hij buiten beeld.
De wereld raakte ondertussen in vertwijfeling. Men vroeg zich af waar Sara gebleven was, ze leek van de aardbodem verdwenen. Niemand wist dat Sara Moon eigenlijk een pseudoniem was. Er werden zoekacties uitgezet, oproepen geplaatst op het world wide web, een medium waar Djamazaldeh totaal niet bekend mee en dus ook niet actief in was. Bij toeval hoorde hij in 2005 van een kennis dat hij eigenlijk gemist en dus ook gezocht werd, en dat was het begin van een voorzichtige nieuwe stap in de bekendheid. Toen werd ook voor iedereen duidelijk dat Sara Moon eigenlijk een man was.
Vanaf dat moment is Djamalzadeh weer wat meer in beeld, alhoewel hij nog steeds de luwte prefereert en het commerciële aan derden over laat. Inmiddels op leeftijd, schildert hij nu alleen nog voor zijn plezier.
Wat is zo kenmerkend aan zijn werk?
Zijn onderwerpen, en ik beperk me nu even tot voornamelijk zijn vrouwenportretten, zijn licht van opzet. Vrouwen wiens kleding grotendeels ‘opgaat’ in de achtergrond. Daarmee komt het accent nog meer op het gezicht, kapsel en lichaamsvorm te liggen. Hij schildert in olieverf. De achtergrond is doorgaans wit of pastel en soms is er nog een bepaalde structuur of patroon zichtbaar. Zijn textielontwerp-achtergrond is hier duidelijk te herleiden.
Fotograferen in de stijl van
Voor Ki Tan van CCC FotoUnie was Sara Moon een inspiratiebron om een masterclass aan te weiden. Hoe kun je deze stijl fotografisch vorm geven?
Ik houd in de fotografie van uitersten. Low key of high key vind ik mooi, omdat beide ‘stijlen’ de essentie accentueren en veel ‘ruis’ om die essentie, juist door of die donkere of die lichte belichting, wegfilteren.
Dus deze masterclass werd er eentje naar mijn hart. Soms is het gewoon ook ‘lekker’ om in een studio bezig te zijn en een beeld volledig zelf vorm te geven. De regie ligt voor het grootste gedeelte bij mij als fotograaf. En dat is juist ook heel erg leerzaam om ‘mee te nemen’ in de andere genres binnen de fotografie. In je toolbox komen automatisch gereedschappen die je ook dan kunt inzetten.
De basisopzet was licht, heel veel licht met behulp van continu (dag)licht en een witte achtergrond, waar het model zich op ruime afstand van bevond om schaduwvorming te voorkomen. Mooi soft en licht gestyled, werd het model geïnstrueerd, door zowel Ki als de rest van de groep.
De camera werd ingesteld met een iso op 400, laag diafragma (f/4), 2 stops-overbelichting om de achtergrond volledig wit te krijgen, automatische witbalans (later in Photoshop aan te passen) en bracketing van 5 opnames, zodat er altijd een goed belichte opname bij zat.
En het shooten kon beginnen.
Ontzettend leuk!
Een voorbeeld:
Een van de foto’s uit de shoot: het originele raw-bestand. Fors overbelicht in de camera, enkel de huidskleur en de haren waren goed zichtbaar. De kleding was nog gedeeltelijk zichtbaar qua structuur, maar verdween grotendeels in de achtergrond. Dit was min of meer high key overstijgend.
Na de eerste shoot werd het tijd voor fase 2: Bewerken van het beeld. Doel op dat moment was om de foto als basis helemaal in orde te hebben, zodat in de laatste fase de onderliggende lagen geplaatst konden worden.
Mijn ‘photoshopkennis’ is voor mijn gevoel altijd een hap-snap-kennis. Een gerichte basis heb ik nooit geleerd. Ik leer du moment dat ik iets op een bepaalde manier wil bewerken, en zoek dan die specifieke handeling uit op internet. Dat werkt prima, maar toch doorgrond je photoshop dan maar een klein gedeelte. Dus dit gemaakte beeld was een ware uitdaging.
De belangrijkste interventies: Aanpassen witbalans, terugvoeren hoog- en witlichten, zodat ook de paraplu weer een klein beetje zichtbaar werd. Verhoging van de textuur en locale contrast. En tot slot werd de levendigheid aangepast. Dit alles binnen het bewerkingsprogramma camera raw in photoshop.
Vervolgens kwam fase 3: de finishing touch: Het aanbrengen van lagen als achtergrond.
In dit geval koos ik voor 2 lagen:
Deels omlijsting van bloemen. Het gelaat en de armen van het model pasten er precies tussen in.
Om toch de lege vlakken die overbleven te vullen, koos ik voor een subtiele ‘marmer-structuur’ als 2e laag.
Uiteindelijk werd dit het eindresultaat:
Elke onderlaag kende een bepaalde dekkingsgraad. Deze werd niet al te hoog ingesteld. Op die manier ontstond er een softe tint en bleef het accent op het gezicht en de haren van het model liggen. Eventueel werd de huid nog met een masker opnieuw teruggehaald in het beeld.
Doelbewust werken met lagen en maskers was nieuw voor mij. En ontzettend leerzaam.
Het was nu de kunst om datgene wat ik geleerd had, niet meer te vergeten en er flink mee te oefenen.
Uiteindelijk resulteerde dit in een mooie reeks waar ik ontzettend blij mee ben: (een klik op de foto en je ziet hem groter, om vervolgens te navigeren met de pijltjestoets)
Dwalen door Lost Asylum
Het was alweer heel erg lang geleden dat we nog eens ouderwets op pad waren geweest om wat verlaten spul vast te leggen. Hoogste tijd dus!
Op pad gaan, betekent altijd eerst het verkennen van dat pad en het maken van plannen. Immers, werkt plan A niet, moet er een alternatief in de vorm van B zijn, en als ook dat niet werkt, is het wel handig als je ook over een C beschikt.
Dus zoeken, zoeken, zoeken, het liefst een beetje locaties op geringe afstand van elkaar om de reistijd zoveel mogelijk in te perken. Want, hoe minder tijd verloren met rijden, hoe meer tijd over om Nikon aan het werk te zetten.
Dat pad uitstippelen begint altijd achter de computer. Google, you tube, en street view zijn geweldige vrienden op dat moment.
Vrij snel hadden we wat locaties in vizier, en met wat overleg kwamen we uit op onder andere Lost Asylum.
Lost Asylum, of ook wel Shutter Island, genaamd, naar de film uit 2008, is een verpauperd, leegstaand pand, omgeven door een aantal operabele gebouwen te midden van een prachtig landschapspark.
Een psychiatrische instelling wat in 1932 de deuren opende en net na de Tweede Wereldoorlog ruim 1000 patiënten telde.
Toen we arriveerden en de auto parkeerden, zagen we de wakende ogen van camera’s boven de parkeerplaats hangen. Even voelde het tricky, was het wel handig zo in vizier? We besloten het er op te wagen en quasi nonchalant wandelden we richting het park. Nu was het de kunst om het betreffende leegstaande gebouw te vinden en ongezien binnen te komen. Best wel een opgave op zo’n plek waar nog volop activiteit is. Her en der liepen markante figuren. Sommigen zagen ons wel en groetten vrolijk, anderen keken glazig voor zich uit en leken in een andere wereld te wonen.
Gelukkig waren er heel veel struiken en bomen waar we mooi gebruik van konden maken. Dank zij de goede voorbereiding wisten we ongeveer waar we moesten zijn. Ongezien, althans, daar gingen we van uit, glipten we door het struikgewas en kwamen we bij een verloederd pand aan. Tijdens onze voorbereiding vernamen we dat het gebouw hermetisch dicht getimmerd was. We gingen er nu dan ook van uit dat het een ‘helaas-pindakaas’ – ‘maar niet geschoten-is-altijd-mis’- tripje zou worden. Niets was minder waar!! Er waren wel wat openingen te bespeuren waar we ons vrij gemakkelijk doorheen konden wringen.
En toen stonden we binnen!
Wat een overweldigend beeld! Helemaal volgestouwd met speelgoed, spellen, meubels, tot aan het plafond. Bijna het werk van een hoarder zou je zeggen. Waarschijnlijk waren de ruimtes deels van oorsprong gericht op activiteiten, maar deels leek het pand ook gebruikt te zijn als opslagplek.
Te midden van al die spullen stond een prachtige oude piano. Nog niet heel erg veel decay, maar desondanks wel heel gaaf. Ik vroeg me af hoe deze zo goed mogelijk vast te leggen, want hij stond ontzettend ongunstig tegen de muur, omringd door opeengestapeld meubilair, met geen enkele ruimte om hem ‘vrij’ te fotograferen. En al peinzend liep ik verder.
We maakten eerst een oriëntatierondje door het hele gebouw, om te wennen aan de sfeer, een indruk te krijgen van datgene wat voor ons de moeite waard was, een indicatie te hebben qua tijdsinvestering en, eigenlijk als allerbelangrijkste, zien of alles veilig was en er geen ‘onwelkome’ verrassingen op het menu stonden. Naarmate we het gebouw doornamen en op de bovenetage kwamen, werd het overzichtelijker en aantrekkelijker. We besloten om boven te beginnen en zo ‘naar beneden te werken’.
Op de bovenetage, de zolder, bevonden zich fraaie ruimtes. Het waren veelal recreatieruimtes geweest aan het meubilair te zien. Soms was het lastig om vast te leggen, omdat het vrij donker was, en het licht door de ramen enorm fel in contrast stond. In dergelijke omstandigheden maak ik dan ook per scène 3 tot 5 opnames met verschillende belichtingen, zodat ik later of kan kiezen, of een HDR-foto kan maken.
Ik viel als een blok voor een oud verroest ijzeren bedje, tegen de muur gestationeerd, met een geweldige mooie lichtinval door een dakkapel.
Er was zowaar een bar geïnstalleerd. Helaas, de tap was afgesloten. No drink in da house!! Het afgebladderde plafond leek wel op een versiering van vlaggetjes.
Ook dit keer koos ik voor een afwisseling tussen detailfoto’s en overzichtsfoto’s. Maar de sfeer bleef hierin wel consistent.
Terug naar de benedenetage.
Daar was duidelijk meer voorzichtigheid geboden. Het was inmiddels later in de morgen, en dat betekende ook meer activiteit in het park. Het nabijgelegen wandelpad werd regelmatig gebruikt door patiënten en personeel en soms was het struikgewas iets minder dichtbegroeid. Dus dat betekende vooral alert zijn om niet al te dicht bij de ramen te vertoeven.
Ik peinsde nog steeds over de piano. Probeerde ondertussen van alles uit, maar het was het telkens nèt niet.
Toen zag ik het lijnenspel van de vloer, toetsen en kast. Et voilà, het beeld was er! Soms hoef je een object niet volledig in beeld te brengen, een deelgebied kan soms veel krachtiger uitpakken.
Er waren heel veel poppen te zien. En meestal waren het ook niet echt toegankelijke poppen vond ik. Ze keken vaak een beetje eng. In vrijwel elke ruimte kwam je er wel een tegen.
Er bevond zich ook een piepklein kamertje, hooguit 3,5 bij 2,5 m, met enkel een bedje, stoel, po en, ik denk, een lavet. Ook hier een prachtige lichtinval. Maar giga lastig om het complete beeld met de groothoeklens vast te leggen. De tijd ontbrak om op het gemak een panoramafoto te maken, we wilden immers nog een andere locatie bezoeken. Uiteindelijk besloot ik om het beeld in tweeën te ‘hakken’, met ieder hun eigen sfeer.
Dezelfde ruimte, met net een ander standpunt. Door bepaalde elementen niet in beeld te brengen, krijgt het nèt een beetje een andere sfeer.
Na nog wat foto’s op de benedenetage gemaakt te hebben, werd het stilaan tijd om te gaan. Maar niet voordat er nog even een selfie gemaakt werd, doorgaans ons eindritueel bij een locatie.
Benieuwd naar de volledige serie van Lost Asylum/Shutter Island? Klik dan op:
En ook benieuwd naar de overige locatie die we die dag bezocht hebben? Dat is Maison Dash, ook wel Maison Biotex of Maison Vagevuur genoemd. Klik dan op onderstaande link:
The making of Street View
Fotografisch topjaar 2021
Een terugblik op een fantastisch project, Street View.
En om dan ook maar meteen de gebakken taart prijs te geven: (klik op de afbeelding om te vergroten en verder te navigeren)
Het boek ‘Street View’, over hoe de mens in zijn of haar context leeft en hoe de natuur zich in diezelfde context beweegt en hun onderlinge beïnvloeding. Dit alles vastgelegd in of vanuit mijn eigen straat.
Mijn startpunt
Begin 2021 meldde ik mij aan voor het project Fotografisch topjaar olv Bart Siebelink.
Een fotografieproject waaraan ik een heel jaar kon werken, en waarbij een 6-tal meetings enerzijds de stok-achter-de-deur vormden, anderzijds als sparring-partner kon dienen om mijn proces te bewaken, te kaderen, uit te dagen, etc..
Ik had er zin in!!
De sessies startten. In beginsel online.
Een leuke, gedreven club mensen, met veel know how, een diversiteit aan project ideeën, wat heel inspirerend werkte. Met daarnaast diverse oefeningen en het bespreken van het eigen portfolio, om te zien op welk level de fotografie stond, en om het brein en gevoel te stimuleren en te helpen bij het verkrijgen van een seriematig idee, kader en aanpak. Ook de persoonlijke inspiratiebronnen kwamen aan bod.
Een belangrijke inspirator voor dit project was voor mij de Vlaamse fotograaf Bert Dankaert.
Zijn boek Simple Present uit 2013 in pdf-formaat:
Bert Danckaert – Simple Present – 2013
Het definitieve thema had ik al vrij snel paraat. Stammend uit een veelomvattender idee, waar ik al langer in mijn hoofd mee bezig was, en wat nu gecomprimeerd werd. De mens in zijn context op macro niveau: Mijn eigen straat werd de studio. Diverse fotografiegenres konden gecombineerd worden, juist vanwege de gevarieerdheid die de straat te bieden had.
Voor dit project had ik een aantal regels in mijn hoofd, die een prima kader vormde. Zo mochten er bijvoorbeeld geen mensen op de foto, enkel de schim van de fotograaf zelf. Dit om het beschouwende te accentueren. Een andere regel was dat niet alles herleidbaar hoefde te zijn. Op die manier kon er meer een balans komen tussen registratiebeelden en beelden met een bepaalde abstractie of creatieve techniek. Ook de werkvorm was meteen duidelijk: Een fysiek boek en een digitale versie, gepubliceerd op mijn website.
De eerste actie: Oriëntatie van bestaande beelden
Het idee was er. Maar hoe dan te beginnen?
Ik ging allereerst op onderzoek: Welke foto’s waren er reeds gemaakt? Google was my best friend en ik realiseerde me dat de regionale makelaars goede zaken deden in mijn straat. Ik heb veel ’te koop-huizen’ online kunnen bewonderen, zowel van buiten, maar ook van binnen. Ook veel beelden van kussende of innig omhelzende auto’s op relatief onveilige plekken in mijn straat. En veel archiefbeelden van gebouwen, straatimpressies, etc, soms zelfs onherkenbaar.
Een beeld vond ik er uit springen:
Het was opvallend dat er geen enkele beelden waren van enkel de natuur. Ik vroeg me dan ook af, te saai, te nietszeggend?
Ik dook in mijn eigen verzameling: Wat had ik tot nu toe zelf allemaal gefotografeerd in mijn straat? En ik vond nog verrassende beelden, sommigen goed bruikbaar voor mijn project: (klik op de afbeelding om te vergroten en verder te navigeren)
Actie 2: Shooten
Mijn volgende stap was het feitelijke shooten.
Ik ben de tel kwijt hoe vaak ik op pad ben geweest. Telkens, als ik onze honden uitliet en ‘mijn rondje’ maakte, zag ik nieuwe beelden. Doorgaans ging ik daarna meteen terug om het vast te leggen: Een van de leerpunten: Wacht niet met vastleggen, uitstel is afstel! Soms was er dus een idee, maar soms liep ik ook op goed geluk, en ontmoette ik doorgaans wel een verrassing.
Desondanks bleef ik wel vasthouden aan een vaste indeling: ‘natuur-shoot’, ‘wonen-shoot’, ‘werken-shoot’ om de innerlijke focus te behouden.
Naast een paar technische uitdagingen, was het grootste leermoment voor mij vooral de zgn. ‘wonen-shoot’. Ik moest persoonlijke barrières zien te overwinnen. Ik moest immers achter de camera vandaan en on speaking terms komen met sommige bewoners. Ik wilde fotograferen met de permissie van de eigenaren, wel zo netjes. Maar dat betekende ook met de billen bloot, een nee kunnen incasseren, of verwachtingen scheppen, en mezelf dus een druk opleggen dat het wel moest slagen.
Actie 3: Selecteren / kaderen
Uiteindelijk ontstond er een enorme verzameling afbeeldingen.
Al deze afbeeldingen werden afgedrukt. Maar ze werden ook in een digitaal whiteboard (Miro) geplaatst. Digitaal kon ik ze schuiven, kon ik er aantekeningen bij plaatsen, strepen door trekken, etc., en het vervolgens opslaan. Heel handig, omdat het op die manier niet in de weg lag, of opgeruimd hoefde te worden.
De uiteindelijke verfijning vond wel plaats met de uitgeprinte beelden.
Sommige beelden waren vanuit verschillende hoeken gemaakt, om uiteindelijk de best passende bij het project te kunnen inzetten.
Al selecterend ontstonden vanzelf categorieën en uiteindelijk ook titels. Ik wilde een boek met veel lege ruimte en weinig tekst. Elk beeld moest in zekere zin een solistische opvoering kunnen geven, maar toch ook in groepsverband kunnen meedingen op de bühne. Anders was het natuurlijk geen project geworden. Sommige beelden hadden elkaar juist ook nodig om tot volledige bloei te komen en moesten naast elkaar geplaatst worden.
De titels vormden de verbinding tussen de verschillende categorieën, door de taalstijl uniform te maken.
Dit proces vond ik heel leerzaam en inspirerend.
Helpers in dit geval waren Bart en de medecursisten, mijn eigen proceslogboek en een tweetal coachingsboeken: (klik op de afbeelding om te vergroten en verder te navigeren)
In deze fase moest ik ook soms drastische keuzes maken. Als fotograaf heb je vaak je lieverdjes, waar je moeilijk afstand van kunt nemen. Echter, soms passen die lieverdjes niet in een serie.
Actie 4: Ontwerpen
Eenmaal de selectie en indeling duidelijk, kon ik aan de slag met het ontwerpen.
Ik begon met het boek, daarin voorzag ik namelijk het meeste werk. Ondertussen bleef ik wel nog af en toe nieuwe beelden maken, om de bestaande categorieën volledig te maken. De foto’s en titels werden ingevoegd in het format.
Teksten werden geschreven, en de cover werd ontworpen. Regelmatig werden zaken verfijnd of veranderd, mede ook vanuit de feedback van de groep. Om nog wat meer grafisch onderlegd te zijn, volgde ik een webinar van Confidence Factory, genaamd ‘Aan de slag met graphic design’.
En toen was het zo ver: klaar voor de druk!! Enorm spannend. Zou het allemaal goed zijn ingevoerd? Geen taal- of indelingsfouten?, etc. Allerlei beren leken op de weg. Gelukkig kreeg ik een paar dagen later al uitsluitsel: Een klepperende brievenbus, en ja hoor, daar lag mijn boek!
Ik was heel blij met het eindresultaat. De druk vond ik over het algemeen heel goed. De hooglichten vielen bij sommige foto’s wel een beetje tegen, juist bij die hele verfijnde beelden. Voor toekomstig projecten is een verdere verdieping in colormanagement wel heel belangrijk.
Eenmaal het boek ontworpen, kon ik ook een vervolgslag slaan met de website. Ik wilde een flipbook maken, om de suggestie van een boek weer te geven.
Maar het was moeilijker te realiseren dan gedacht, omdat het aantal pagina’s groot was (en dus meer laadtijd). Het ‘book’ bladerde niet soepel, of liep vast, vooral als het bekeken werd op een mobiele telefoon.
Goedkoop is duurkoop zegt men wel eens, en dat bleek. Vele ‘arbeidsuren’ verder, zonder gewenst resultaat stond ik op het punt om de handdoek in de ring te gooien. Alternatieven die ik bedacht had, waren het nèt niet. Uiteindelijk vond ik een (betaalde) plugin, die de hoeveelheid pagina’s kon verwerken, en zelfs voor mobiele telefoons een aparte applicatie bood. Nu was het maken van het flipbook een eitje! En zo voltooide het wordingsproces van Street View!
Actie 5: Eindpresentatie
De laatste stap, le moment suprême: Het presenteren van het eindproduct aan Bart Siebelink en de overige studenten. Een externe deskundige, creativiteitscoach, Lodewijk Ouwens, was ook aanwezig, als ‘assesor’.
Ieder project werd uitvoerig besproken op wordingsproces, leermomenten, en toekomstmuziek. Heel inspirerend om dit te delen met elkaar.
Ik heb genoten van het totale traject. Een aanrader om te volgen en om een lange tijd met een thema bezig te zijn. Door toch heel planmatig te werk te gaan, gedisciplineerd en gefocust te blijven op alle facetten, is het project volledig binnen de tijdspanne voltooid.
Met als afsluiting van het fotografisch topjaar een groepsfoto!
Mocht je het boek nog niet gezien hebben en er benieuwd naar zijn, klik dan op onderstaande link:
Bomal sur Ourthe
Bomal Sur Ourthe
Bomal Sur Ourthe, een klein dorpje, gelegen in de vallei van, zoals de naam al laat zien, de Ourthe, met als crossing point de Aisne in de Belgische Ardennen, in de provincie Luxemburg.
De uitvalsbasis voor onze korte vakantie dit jaar. We waren er 2 jaar geleden reeds geweest, in dezelfde accommodatie, Chalet Kuckucksnest, gelegen op de berg bij het dorpje.
Een geweldige plek om te vertoeven, zeker ook voor onze twee getraumatiseerde viervoeters, die een hoog omheind terrein nodig hebben om los te kunnen lopen.
Juist omdat we de plek al kenden, en ook al een groot gedeelte van de omgeving hadden gezien, was de drive om dit jaar veel te ondernemen minder groot. We kwamen voor de rust en hadden niet veel gerichte plannen. Mijn intentie was om vooral de tuin als local patch te beschouwen en daar de uitdagingen te zoeken naar creatieve beelden en experimenten.
Het weer was die week in de beleving van velen ‘schitterend’ met volop zon, geen wolkje aan de lucht. Nu ben ik, eerlijk gezegd, wat minder van de zon. Het felle licht vergt een andere kijk of aanpassing van het fotograferen.
Een eerste oriëntatierondje door de tuin volgde, met de doggies om me heen snuffelend. Mijn oog viel op een vlinderstruik, die bijna uitgebloeid was. Slechts een paar bloemen waren nog volop paars en een 5-tal verschillende vlinders trok gretig met hun slurfje de nectar uit de resterende bloemen. Al die uren bleven ze zich amuseren op die bloempluimen en ik realiseerde me dat ik niet al te lang meer moest wachten.
Dag 2 werd een van mijn ‘shoot-days’ en die dag kon ik diverse vlinders vastleggen. Er ontstond een miniserie, van ook een paar soorten die Nederland zeldzaam is.
De volgende dag waren alle bloemen uitgebloeid, helemaal ‘leeggezogen’ door de fladderende beestjes en was er geen vlindertje meer te bekennen.
Klik op de afbeelding om ze groter te zien.
Het gele hartje contrasteerde fors met de roze blaadjes en toen zich daar ook nog eens een groene rups in verstopte, ontstond er een afwisselend kleurenpakket.
Ook de achterzijde van de bloem ‘pakte mooi uit’, met de ranke stengel torende de plant hoog boven de rest van een border uit.
Tijdens mijn dagelijkse oriëntatie rondjes ontdekte ik een tweetal struiken naast elkaar, waarbij de ene rood blad droeg en de andere een doorsnee groen blad. De zon scheen fel op de bladeren en op sommige punten overlapten ze elkaar en ontstond er een schaduwstrook. Ik besloot een foto te maken van dit ‘kruispunt’, maar wilde ze eigenlijk volledig scherp op de gekleurde delen.
De moeilijkheid zat hem ook in het feit dat de takken zich hoog boven mij bevonden. Hoe hoger, hoe meer windstroming en dus bewegingsonscherpte. Het statief in de meest hoge stand, de takken geketend aan plamps zijn er 19 afbeeldingen gemaakt van dit ene beeld, met elke een ander scherptegebied. In photoshop werden ze over elkaar gelegd.
De tuin kent dus een grote variatie aan beplanting en er staan veel bomen, vooral dennen. Jammer genoeg zijn er de afgelopen jaren verschillende bomen in de tuin gerooid, om verschillende redenen.
Desondanks staan er nog voldoende exemplaren om volop van te genieten: En niet alleen wij: De boomklever liet zich vaak zien, het roodborstje leek wel de heer des huizes te zijn en elke morgen en avond sprongen de eekhoorns van tak naar tak en deden ze zich te goed aan de nootjes in het voederhuisje.
Vanwege de bomen was er ook veel schaduw in de tuin, met dus een vochtige grond. En ondanks de 25 graden Celsius, vond ik warempel een paddenstoel die dankbaar voor me wilde poseren. In de weer met flitser, trigger en filters!
En juist ook in dat bosrijke stukje tuin, bevonden zich ook veel varens, een van de mooiste en creatiefste planten die er zijn, vind ik. Het gebladerte nodigde uit om te experimenteren.
Mijn fotografisch hoogtepunt in de tuin was toch wel de nachtopname.
De hele week hadden we kraakheldere avonden, goed te zien als we ’s avonds in het donker de berg af- en opliepen om de doggies uit te laten. Zoveel sterren aan de hemel nodigde echt uit om vast te leggen. In een tuin vol met bomen, veilig omheind, en dus ook zonder stoorzenders en, naar verhouding, weinig lichtvervuiling: Voor een fotograaf gigantisch ideaal.
Ik besloot om in de middaguren een compositie te bepalen. Ik wilde een kring van boomtoppen, met in het midden de sterrenhemel.
Het statief werd geïnstalleerd en de schuiven- passen- en meten-dans begon. En yess!! Gelukt met de groothoeklens om dat beeld dat ik voor ogen had vast te stellen.
Nu was het een kwestie van wachten tot het donker was. Zekerheidshalve zocht ik nog informatie op uit eerder gevolgde workshops rondom avond/nachtfotografie. Een kwestie van instellen van de camera met de juiste instellingen, en het op het statief bevestigen van de camera. Enkel nog goed scherpstellen en klaar voor de start! Het was genieten: Een bosuil riep ergens in het bos op de achtergrond. Zijn roep galmde door de vallei. Het was overigens ook de beroemde bosuil die ons hier weer naar dit chalet had gebracht. Ook het vorige bezoek was hij (nog meer) van de partij en wilde ik hem dit keer graag opnieuw horen.
Achter me ritselde het waarschijnlijk bosmuisjes en voor de rest was het doodstil.
En ik stond naar boven te staren, naar die duizenden sterren, onderwijl de afstandsbediening indrukkend en hopen dat de foto’s toch wel echt scherp genoeg waren.
Een ander hoogtepunt was toch een tripje buitenshuis.
De liefde voor de urbex-fotografie blijft in mijn poriën zitten en ik wist dat er in de nabije omgeving wel een potentiele locatie was die we konden bekijken.
In de urbex scene wordt deze plek Maison Moozer genoemd. Waarom blijft voor mij een raadsel, er is geen enkele info. over deze plek te vinden.
We besloten het er op te wagen. Het was gemakkelijk om er binnen te geraken. Een huis wat grotendeels leeg en getrashed was, maar desondanks wel ontzettend leuk ‘om mee te pikken’. Het licht was snoeihard, en dus enorm lastig om hier kwalitatief goede foto’s te maken.
Geïnteresseerd in de volledige (korte) serie? Klik hier: Maison Moozer
Inmiddels waren we bijna richting einde van de vakantie en ik liep een laatste ronde. Al een paar dagen zag ik een spin voor het slaapkamerraam te wachten bij zijn web. Zo nu en dan kroop hij naar het midden van het web en kon daar dan ook weer uren blijven zitten.
Aan de buitenkant van het raam bevond zich een vliegen hor, dus spinnie zou nooit en te nimmer binnen geraken.
Ik wilde hem vastleggen, maar niet op een klassieke manier. Maar wat dan wel? Aangezien ik echt een liefhebber ben van donkere beelden, zinspeelde ik op een silhouet-vorm.
Ik besloot het raam aan de binnenkant dicht te doen.
Met een bundeltje licht middels een zaklamp, kon ik een spotlicht krijgen: De reflectie op het raam gaf een licht rondje. Door te bewegen met de lamp, bewoog natuurlijk ook dit rondje en kon ik zo sturen dat de spin in het midden van die spot kwam. Het vliegen hor was niet weg te halen, dus die gaf een ‘rooster’ in de spot. Niet bezwaarlijk vond ik, juist apart.
Al snel kwamen ook de filters van de zaklamp te voorschijn en diverse kleuren passeerden de revue, rood, groen, blauw en natuurlijk wit. En spinnie? Die vond het prima, had nergens last van, want het licht viel niet op hem!
Binnenopnames zijn er amper gemaakt, buiten bood voldoende inspiratie. Op een beeld na.
Beiden zijn we gepokt met negatieve ervaringen wat betreft vuur. Daarom zijn we vrij bang voor houtkachels, barbecue’s, vuurkorven, noem maar op. We waren dan ook enorm blij om te horen dat het chalet tegenwoordig ook voorziet in een luchtwarmtepomp. Dus de houtkachel bleef bij ons in ruststand. Maar dat nam niet weg dat ook dat object een dankbaar model bleek.
De afgeblakerde binnenkant gaf een enorm mooi abstract kunstwerk, vooral met een bepaalde lichtinval. Dat verdiende ook een Nikon-blik en een uiteindelijke Nikon-klik.
Al met al was het dus een fantastische vakantie waarin we volop genoten hebben van de rust en ruimte. En ondanks het ‘niets doen’ hebben we toch veel gedaan!
Benieuwd hoe die foto-buiten-studio er nu feitelijk uit heeft gezien die week?
Voila:
en
Knetter (te) gek!
350 km enkele reis had ik er voor over om uiteindelijk thuis te komen met slechts EEN foto.
Gemaakt tijdens de workshop Beleef het Wad olv Bas Meelker. Een enorme aanrader overigens!!
Knetter? Te gek, zal je bedoelen!
Kleurrijk Venlo
Op pad met een onbekend groepje mensen, onder leiding van een ’teacher’ naar een of ander fotogeniek oord.
Ik heb het erg gemist het afgelopen anderhalf jaar.
Als ik bij toeval via social media een aanbod zie van Travelmarks Photography, twijfel ik geen minuut om me op te geven.
Een aanbod in avondfotografie, met de keuze voor Maastricht en/of Venlo.
Mijn fotografische uitdagingen zitten vaak in het werken met extremere belichtingen en ik hou veelal van de donkere sferen.
Fotograferen in de avond geeft vaak iets extra’s, het spanningsveld avondlicht/duisternis in combinatie met gecreëerd licht door de mens trekt mij wel.
Het wordt Venlo. Een voor mij wel bekende stad, (zie onderstaande link voor oa reeds eerder gemaakte straatfotografiebeelden bij daglicht), ik kom van oorsprong immers redelijk uit die omgeving, maar net niet bekend genoeg om de uitdagende plekjes te kennen.
Het meetingpoint is de IJssalon Fantastico aan de Maasboulevard aan het begin van de avond.
Het weer is oké: Droog, zonnig, met her en der wat sluierbewolking en een licht briesje. De Maas oogt rustig.
Er heerst een gezellige drukte op de Maasboulevard, mensen slenteren langs de Maas, of loungen op het ‘grasstrand’, een in etages aangelegd gazonpark op de Kop van Weerd, met aan de overzijde het passantenhaventje en wat horeca aan de kade.
Een leuke club mensen staat inmiddels bij elkaar in afwachting van de start. Mark, onze workshopleider, heeft er ook voor gezorgd dat een buddy, Dennis, net zo gepassioneerd van film- en fotografie, aan zijn zijde staat, om deze leergierige leerlingen middels zijn drone vanuit spectaculaire standpunten vast te leggen.
Een korte voorstelronde, waarna we naar de place to be lopen: Aan de oever van de Maas, aan het indrukwekkende kunstwerk van Rik van Rijswick ‘De vreedzame krijger’.
We starten met het werken met filters, bij een ondergaande zon aan de Maas.
Eerst volgt een korte instructie en worden de camera-instellingen doorgesproken.
Altijd leerzaam, ondanks dat ik al lang fotografeer, ontdek ik regelmatig nieuwe functies in mijn camera, die tot nu toe onberoerd bleven.
Sommige hiaten die ik merk aan mijn camera, leer ik op te lossen middels de adviezen van Mark.
De zon zakt al aardig vanuit Blerick het Maaswater in.
Time to start!
Het plekje is vrij ideaal, met wat voorwerpen in de voorgrond, om de dieptewerking te accentueren, kan er een vrij aantrekkelijke compositie gemaakt worden.
Maar ai, het blijkt toch wel lastig, deels vanwege de krappe plek die er is om het aantal cursisten goed aan hun trekken te laten komen, maar deels ook doordat de zon nog lange tijd erg fel blijft.
Geduld is dan een schone zaak, wachten op je beurt en wachten tot de zon er steeds meer genoeg van heeft!
Ik heb gewerkt met diverse filters, waarbij de 2-stops soft gradueel filter het meest passend blijkt, soms in combinatie met de big stopper.
Nadat de zon volledig onder is, en het blauwe uurtje het overneemt, wordt het tijd om de focus te verleggen op de cityscapes.
De Maasboulevard blijft onze foto-locatie, de skyline van Venlo biedt namelijk enorm veel mogelijkheden.
De schitterende fiets- en voetgangersbrug, De Weerdsprong, loopt vanuit het park naar de andere kant van de haven en de aangrenzende shopping-zone. Deze brug kleurt deze avond middels ledverlichting prachtig turquoise, paars en blauw.
Aan de horizon schittert theater De Maaspoort, en geeft een mooi lijnenspel weer. Even buiten het shopping gedeelte stevent de Romertoren parmantig boven alle gebouwen uit, met sightseeing op de Maas.
Al met al schitterende ingrediënten om een mooie combinatie van natuurlijk licht met kunstlicht vast te leggen.
Ik werk met lange sluitertijden van ongeveer 25 – 30 seconden. De brug wordt de invoerende lijn. Bijkomend cadeautje zijn de fietsers en bromfietsers die met hun verlichting een extra gekleurd streepje trekken, of de voetgangers, die als een ghost door het beeld lopen.
Assistent Dennis wordt ingezet om middels lightpainting op de brug wat extra lijnen en draaiingen te bewerkstelligen. Achteraf blijken die beelden het niet te winnen in mijn selectie.
Een tekst met de Romertoren op de achtergrond haalt de selectie wel. In de nabewerking bemerk ik hoeveel voordeel het in dit geval heeft als je vanuit RAW fotografeert en nog ruim kunt stoeien met onder andere kleur en witbalans.
Inmiddels is het blauwe uurtje over de top en dreigt de duisternis zijn intrede te doen. Een laatste restje licht van de ondergaande zon schijnt nog over de Maas. Een zwaan die nog net in dat laatste lichtmoment ronddobbert en een prachtig silhouet geeft, mis ik helaas.
Wel wordt de ‘Vreedzame krijger’ nog indrukwekkender, vol in blauw ledlicht, vanuit dit standpunt wijds uitkijkend over de Maas.
En dan zijn de 3 uurtjes voorbij. Te kort eigenlijk, maar alles wat leuk is, gaat doorgaans veel te snel voorbij.
Ik heb enorm genoten, het was heerlijk om weer actief bezig te zijn en nieuwe sferen te proeven.
We delen onze oogst met elkaar binnen onze speciaal aangemaakte groepsapp. De resultaten mogen er zijn!
Een dag later ontvangen we een uitgebreide reader waarin de ‘lesstof’ nog uitgebreid behandeld wordt.
En als toefje slagroom op de taart wordt en een paar dagen later een zoom-meting georganiseerd waarin een presentatie wordt gegeven door Mark wat betreft de nabewerking van de beelden in Lightroom.
Ondanks dat ik niet met Lightroom werk, volg ik deze wel, en pik er toch wat ingrediënten uit, zeker wat betreft de volgorde van workflow.
Venlo is heel goed bevallen en smaakt naar meer, zeker bij avondlicht.
Ook Travelmarks Photography is goed bevallen en zal zeker in de gaten gehouden worden wat betreft het verdere aanbod!
Een flitsende start
Ik wilde graag eens iets anders.
Om op te kunnen voortborduren.
Een nieuwe uitdaging, voor zowel binnen als buiten.
En ik kwam uit op een losse flitser.
Nu heeft mijn Nikon er wel eentje op de body, maar die is zo recht toe, recht aan.
En voor mijn gevoel zo fantasieloos.
Nee, deze moest volledig los kunnen, zodat ik alle kanten uit kon.
Met inspiraties ooit opgedaan bij Ki Tan en Bart Siebelink.
Het werd de Nikon Speedlight SB-700.
Dus ik ben vandaag begonnen.
Gewoon, in een tijdelijke, zelfgebouwde studio.
En onze conifeer deed niet zo moeilijk, die werkte graag met mij samen.
Dus voila, een eerste resultaat.
Gewoon, recht toe, recht aan.
Niet te moeilijk, wat toch wel moeilijk blijkt.
Het zal zijn tijd duren,
eer ik dat extra hulpstuk een beetje kan doorgronden.
De start was in ieder geval al flitsend.
Klik op de afbeelding voor groot formaat!
Soms luistert het nauw
Soms luistert het nauw
Soms luistert het nauw
een beetje naar links, een beetje naar rechts,
een stapje naar voren, of juist eentje naar achteren.
Soms op de tenen, soms door de knieën, dan weer liggend.
Naast fotograaf ben ik dan ook acrobaat.
En door al die halsbrekende toeren,
ontstaat weer vanzelf een nieuw beeld!
